ບົດທີ ໑
ຄຸນສົມບັດຂອງນັກເວົ້າ
໑. ຄວາມຮູ້ພຽງພໍ: ຫາວັດຖຸດິບໄວ້ຫຼາຍ
໒. ສຽງດັງກັບງວານ: ສຽງດັງຟັງງ່າຍ ແຈ່ມແຈ້ງ ສຽງໃສ.
໓. ປະຕິພານວ່ອງໄວ: ເຫັນສິ່ງໃດຮູ້ແລະເຂົ້າໃຈໃນທັນທີ.
໔. ຈິດໃຈບໍບໍຣິສຸດ: ມຸ້ງໃຫ້ຄົນຟັງເຂົ້າໃຈດີ।
ຄຸນສົມບັດຂອງນັກເວົ້າທີ່ດີ
໑. ຄິດໃຫ້ຮອບຄອບ.
໒. ຊອບດ້ວຍຖ້ອຍຄຳ
໓. ຈຳສິ່ງທີ່ເປັນສາຣະ.
໔. ເສີມທັກສະດ້ວຍຄາຣົມ
໔. ຜະສົມດ້ວຍຕົວຢ່າງ.
໖. ກະຈ່າງດວຍເຫດຜົນ.
໗. ແຍບຄາຍດ້ວຍກົນລະວິທິ
໘. ມີມະນຸດສັມພັນ.
໙. ຈົບແລ້ວນັ້ນຕ້ອງປະທັບໃຈ.
໑໐. ບໍ່ຍິນດີຫຼົງໄຫຼໃນຍ້ອງ।
ນັກເວົ້າຕ້ອງເດີນເຣື່ອງດີ
໑. ສຽງເລົ່າດັງ
໒. ຕັ້ງກົງປະເດັນ
໒. ຕັ້ງກົງປະເດັນ
໓. ເນັ້ນຕອນສຳຄັນ
໔. ບີບຄັ້ນຫັ່ນອາຣົມ
໕. ລົງໃຫ້ເໝາະສົມກັບເວລາ
໖. ກ່ອນຈາກລາກໍໜ້າຟັງ
໗. ມຸ້ງຫວັງໃນຄວາມເຊື່ອ.
໘. ປະຕິບັດຕາມທຸກເມື່ອເຫັນຜົນ
ຄຸນສົມບັດທີ່ຕ້ອງທຳໃຫ້ໄດ້ຂອງນັກເວົ້າ
ໃຈກ້າ
ໜ້າດ້ານ
ບໍ່ຢ້ານໄມ
ໃຈເປັນທັມ
ຫຼັກປະຕິບັດຂອງນັກເວົ້າໃຫ້ຫຼາຍໆ( 4 ຕໍ)
໑. ຕ້ອງອ່ານໜັງສືໃຫ້ຫຼາຍໆ
໒. ຕ້ອງເປັນນັກຟັງໃຫ້ຫຼາຍໆ
໓. ຕ້ອງຮູ້ຈັກຫາຂໍ້ມູນ ແລະບັນທຶກໃຫ້ຫຼາຍໆ
໕. ຕ້ອງດຸໝັ່ນຂະຫຍັນທ່ອງແລະຫົວຂໍ້ທັມໃຫ້ຫຼາຍໆ।
ນັກເວົ້າທີ່ດີ
໑. ກຽມໃຫ້ພ້ອມ.
໒. ຊັກຊ້ອມໃຫ້ດີ.
໓. ທ່າທີສະຫງ່າ.
໔. ວາຈາສູຂຸມ
໕. ທັມທາຍທີ່ປະຊຸມ.(ຢ່າກ້ຽວວຽນ)
໖. ເຣີ່ມຕົ້ນໃຫ້ໂນ້ມນ້າວ.
໗. ເຣື່ອງຍາວບັ່ນໃຫ້ສັ້ນ.
໘. ຕາຈັບຜູ້ຟັງ.
໙. ສຽງດັງພໍດີ.
໑໐. ຢ່າມີເກີະກະ.
໑໑. ເບິ່ງເວລາເໝາະສົມ.
໑໒. ສ້າງນິຍົມຕອນສະຣຸບ
໑໓. ຍິ້ມແຍ້ມແຈ່ມໃສ.
໑໔. ກຳລັງໃຈຕອນອຳລາ।
ເວົ້າດ້ວຍຫົວໃຈ( 4 ວ)
໑. ເວົ້າຈາກໃຈ (ມີຄວາມຈິງໃຈປາຖະໜາດີຕໍ່ຜູ້ຟັງສະເໝີ.
໒. ເວົ້າຂຶ້ນໃຈ(ມີຄວາມຮູ້ຄວາມເຂົ້າໃຈໃນເຣື່ອງທີ່ເວົ້າ, ເມື່ອເວົ້າແລ້ວຄົນ ກໍຂຶ້ນໃຈຟັງ.
໓. ເວົ້າດ້ວຍຄວາມຕັ້ງໃຈ(ມີຄວາມກະຕືຣືຣົ້ນໃນການເວົ້າ ແລະເອົາສະຕິ ຄວບຄຸມ)
໔. ເວົ້າສຸດຫົວໃຈ(ເວົ້າຈົນສຸດຈົນສ້ຽງມີຫຍັງຢາກເວົ້າໆໄປໂລດ ມີຄວາມຮູ້ ເທົ່າໃດເວົ້າອອກມາໃຫ້ໝົດ ແຕ່ຕ້ອງເບິ່ງກະທູ້ເຣື່ອງທີ່ເວົ້າ)
ເວົ້າໃຫ້ມີຄວາມສະບາຍ ໓ ຢ່າງ
໑. ຟັງສະບາຍຫູ: (ພາສາດີ, ສຽງດີ, ຈັງຫວະດີ)
໒. ເບິ່ງສະບາຍຕາ: (ບຸກຄະລິກກະພາບດີ, ສີລະປະການສະແດງອອກດີ) ໝາຍຄວາມວ່າ ບຸກຄະລິກລັກສະນະທີ່ສະແດງອອກໃຫ້ເໝາະສົມກັບງາ, ກັບບຸກຄົນ, ກັບສະຖານທີ່, ໃຊ້ພາສາກາຍໃຫ້ເໝາະສົມ.
໓. ພາສະບາຍໃຈ: (ຈັດຣະບຽບການເວົ້າດີ, ຄວາມຄິດດີໆ, ເນື້ອເຣື່ອງດີ।
ເປົ້າໝາຍຂອງນັກເທດ( 3 ຊ)
ຊີ້ທາງບັນເທົາທຸກ
ຊີ້ສຸກກະເສີມສັນ
ຊີ້ທາງນິຣະພານ ອັນພົ້ນໂສກວິໂຍກໄພ।
ກະຕິກາການພິຈາຣະນານັກເທດ(ນັກເວົ້າ)
(ມີອົງປະກອບທີ່ສຳຄັນຢ່າງນ້ອຍ ໕ ປະການ)
໑. ຫຸ້ນໃຫ້. (ຮ່າງກາຍດີ, ຖ້າບໍ່ງາມຕາມທຳມະຊາດ ກໍໃຫ້ແຕ່ງໃຫ້ເບິ່ງສະ ອາດຄົນທີ່ຫຸ່ນດີຍ່ອມໄດ້ປຽບ)
໒. ໃຈຮັກ. (ຮັກທີ່ຈະເປັນນັກເທດ,ນັກເວົ້າ)
໓. ຫຼັກທັມ. (ຄຳເວົ້າຕ້ອງເຕັມໄປດ້ວຍຫຼັກທັມ ແລະວິຊາການນຳໄປປະຕິບັດ ໄດ້ຈິງ)
໔. ນຳສັດທາ. (ຊີ້ສະແດງເພື່ອໃຫ້ເຂົາເກີດຄວາມເຊື່ອໃນກຸສົນສັດທາ)
໖. ກ້າສະແດງ. (ກ້າທີ່ຈະສະແດງຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດຢ່າງເຕັມທີ່)।
ມີສີລະປະດີ
໑. ຕ້ອງມີຄຳຄົມນ້ອຍນິດ
໒. ຕ້ອງມີສູພາສິດເນື່ອງໆ
໓. ປາດເປືອງແຖມຄຳກອນ.
໔. ບໍ່ເຫງົານອນເຣື່ອງຕະຫຼົກ।
ສາມ ສ
໑. ສະໜຸກ
໒. ສະເໜາະ
໓. ສະໜິດ
ຖ້າບໍ່ສະໜຸກ, ບໍ່ມີສະເໜາະ, ແລະບໍ່ມີສໜິດ ຕ້ອງສະລີປເຂົ້າ ມາແທນ।
ກຽມພ້ອມ ຊ້ອມເທດ
໑। ກຽມຕົວໃຫ້ພ້ອມ (ຄືກຽມຕົວດ້ານສາຣີຣະຮ່າງກາຍ, ສຸຂະພາບ, ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ ຯລຯ
໒। ຊັກຊ້ອມໃຫ້ດີ (ຄືຊັກຊ້ອມຫົວບົດເຣື່ອງ ທີ່ຈະເວົ້າ ຫຼືຂໍ້ທັມທີ່ຈະມາເທດນັ້ນໃຫ້ດີ)
໓। ທ່າທີ່ຕ້ອງຕາ (ລັກສະນະທ່າທີຕ້ອງໃຫ້ຜຶງຜາຍ ເປັນຕາເບິ່ງຕາຊົມ)
໔। ກະຖາມຕ້ອງຫູ (ຂຶ້ນບົດຕົ້ນໆ ເລືອກເອົາບົດ, ຫົວຂໍ້ທັມ, ຫຼືບົດເຣື່ອງມາເວົ້າໃຫ້ເປັນທີ່ຕິດຕາມຂອງຜູ້ຟັງ)
໕। ກວດດູເບິ່ງຜູ້ຟັງ (ໃນຂະນະທີ່ເວົ້າໃຫ້ເບິ່ງ ແລະສັງເກດຜູ້ຟັງພ້ອມ)
໖। ນັ່ງຕ້ອງຜຶງຜາຍ (ເວລານັ່ງຕ້ອງຜຶງຜາຍເປັນຕາໜ້ານັບຖື)
໗। ທັກທາຍຊຸມຊົນ (ຄືເວລາຂຶ້ນຕົນບົດໃຫ້ທັກທາຍປະຊຸມຊົນຢ່າງເໝາະສົມ)
໘। ຂຶ້ນຕົນໃຫ້ມ່ວນສະເໜາະຫູ (ຂຶ້ນຕົ້ນບົດເຣື່ອງໃຫ້ເໝາະ ເປັນຕາຟັງ ມ່ວນ ແລະສ້າງສັດທາ)
໙। ສະນຸກສະເໜາະໃນທ່າມກາງ (ທ່າມກາງຂອງການເວົາພະຍາຍາມເວົ້າໃຫ້ມ່ວນ ສ້າງຄວາມສົນໃຈຂອງຜູ້ຟັງ)
໑໐। ສຸດປາຍທາງໃຫ້ຜູກຂໍ້ (ໝາຍຄວາມວ່າບາດຈົບແລ້ວ ບໍ່ແມ່ນຊິໃຫ້ເຂົາຈົບ ຕ້ອງຝາກຂໍ້ຕິດ ໃຫ້ເຂົາຕິດໃນໃຈໄວ້ໄປຄິດ।
ຫ້າຫຼັກການປະຕິພານນັກເວົ້າ
໑. ຄຳນຶງເຖິງເວລາ।
໒। ໃຊ້ພາສາໃຫ້ທັນສະໄໝ।
໓। ປຸກໃຈດ້ວນສາຣະ।
໔। ແຊກທັມມະຕາມຂັ້ນຕອນ।
໕। ຍຶດແນວຄຳສອນແບບພຸດທະ
ມັກແບບໃດ ? (5 ທ)
໑। ເທດຫຼິ້ນ (ເທດຫຼິ້ນ ຄືເວົ້າໄປແບບຫຼິ້ນໆ ມີຕະຫຼົກເຮຮາໄປພ້ອມ)
໒। ເທດຫຼັກ (ເທດຫຼັກ ຄື ເວົ້າແບບເປັນຈິງເປັນຈັງ ມີຫຼັກການແນ່ນອນ)
໓। ເທດເລົ່າ (ເທດເລົ່າ ຄືເລົ່າເຣື່ອງ ເລົ່າປະຫວັດ, ເລົ່ານິທານ ອັດຖະທິບາຍ)
໔। ເທດເຣື່ອງ (ເທດເຣື່ອງ ຄືເວົ້າເວົ້ານິທານ ຫຼືເທດໜັງສືຜູກ ກາຣະເກດ, ສິນໄຊ)
໕। ເທດຮ້ອງ (ເທດຮ້ອງ ຄືເທດແບບຫຼິ້ນສຽງ)
ທຸກຂໍ້ຫາກລ້ວນແຕ່ສ້າງປະໂຫຍດແກ່ຜູ້ຟັງທັງນັ້ນ ຫາກເອົາທັງຫ້າຢ່າງມາຣວມກັນໄດ້ ນັບວ່າປະເສີດສຸດ
ຄວາມສຳເລັດຂອງນັກເທດ-ນັກເວົ້າ-ນັກປະຊາສຳພັນ
ຍົກທຳ
ນຳເຫດ
ເທດມ່ວນ
ຊວນປະຕິບັດ
ຂະຈັດທຸກ
ປະຍຸກໄດ້
ໃຊ້ເແລ້ວໄດ້ຜົນ
ຄວາມສຳເລັດຂອງນັກເທດ-ນັກເວົ້າ-ນັກປະຊາສຳພັນ
ຍົກທຳ
ນຳເຫດ
ເທດມ່ວນ
ຊວນປະຕິບັດ
ຂະຈັດທຸກ
ປະຍຸກໄດ້
ໃຊ້ເແລ້ວໄດ້ຜົນ
ຄົ້ນຄວ້າ ແລະຮຽບຮຽງໂດຍ
ພອຈ.ເນືອງພິລັກ ໂຊຕິທອນ
ຮອງ ຜູ້ອຳນວຍການວິທະຍາໄລສົງ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น